موارد مهم در رابطه با تخلفات و بررسی کمیسیون ماده 100
تخلف عدم استحکام بنا
نمونه گزارش کارشناسی استحکام بنا از دید فنی میتواند شامل مجموعه وسیعی از امور مربوط به ساختمان شامل مراحل و موارد پی سازی و بررسی ژئوتکنیکی و شناسایی خاکهای محل احداث و روش اجرای شالوده‌ها، پله‌ها و خرپاها و فاصله و تناسب آنها با هم، ستونهای ساختمان و دیوارهای باربر، ارتفاع ساختمان، مصالح مورد استفاده در ساختمان و مقاومت آنها باشد که میبایست بر اساس ضوابط شناخته شده مهندسی و معماری لحاظ شود.
شهرداری طبق قانون بر تمامی مراحل طراحی، کنترل و در جریان احداث بنا نظارت می کند. چرا که نظارت در مرحله احداث و جلوگیری از ایجاد بنای غیرمستحکم به طور یقین مفیدتر و منطقی تر از مواردی است که ساختمان غیرمستحکم ساخته شود. و پس از پایان ساخت بخواهند در مورد آن تصمیم اتخاذ میشود.
بر اساس قانون شهرداری، اتخاذ تدابیر مؤثر درباره بناهای خطرناک واقع در معابر از جمله وظایف دیگر شهرداری است که هم شامل ساختمان‌های مجاز و هم غیرمجاز میشود.
بند 14 ماده 55 قانون شهرداری
در این خصوص این موارد را در بر میگیرد: اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچه و اماکن عمومی و دالان‌های عمومی و خصوصی وغیره.
طبق تبصره 6 ماده 100 قانون شهرداری ایران
موارد تخلف مانند عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی در ساختمان، عدم استحکام بنا، رسیدگی به موضوع در صلاحیت کمیسیون‌های ماده 100 است. به نظر میرسد که در مورد تخلف عدم استحکام بنا، کمیسیون میتواند با توجه به روح قانون و قواعد حقوقی مستنبط از آن، دو تصمیم بگیرد: در ابتدای امر: رأی به اصلاح و رفع عیب در صورت امکان و دوم: رأی به تخریب ساختمان غیرمستحکم.
| استحکام بنا | برگه استحکام بنا |
 بنیان گستران آفاق – استحکام بنا |
 استحکام بنا |
| برگه استحکام بنا از مهمترین مراحل ساخت و طراحی معماری برخی از ساختمانها محسوب می شود. اخذ استقامت سازه از الزامات پایان کار ساختمان است. برگه پایان کار نشان دهنده هویت و ماهیت بناست. و ساختمانی که این برگه را نداشته باشد، دارای اعتبار حقوقی و قانونی نخواهد بود. | بطور کلی برگه استحکام بنا برای ساختمان هایی الزامی است. که به هر دلیلی همچون تغییرات در سازه ساختمان، ساخت غیر مجاز وغیره که امکان دریافت پایان کار را ندارند. و لازم به ذکر است که از سوی شهرداری برای مالکان اخذ برگه استحکام بنا الزامی است. |
======================================================
| برگه طراحی معماری به چه کار می آید؟ | |
 فرم طراحی نظارت معماری |
 برگ تعهد نظارت سازه |
| مهندسان طراح ساختمان و معمار موظفند که طراحی کلیه نقشه های ساختمان را طبق قوانین و مقررات ملی ساختمان انجام دهند. برگه طراحی برای مهندسان معماری به صورت یک تعهد است. برگه تعهد در طراحی از جمله مدارک لازم برای برای کسب جواز و پروانه ساختمان است. | در برگه نظارت نظام مهندسی، مهندس ناظر متعهد میشود تا کار نظارت بر ساختمان را بر اساس قوانین شهرداری و مصوبات موجود انجام دهد. برگه تعهد نظارت سازه ساختمان، شامل برگه نظارت سازه، معماری، تأسیسات برقی و تأسیسات مکانیکی است. |
مراحل تشکیل پرونده و دریافت گواهی پایان کار ساختمان
هنگامیکه کار ساختمان به پایان میرسد، باید یک سری مدارک آماده و تحویل شهرداری شود.
- فرم تکمیل شده درخواست پایان کار پروانه ساختمان.
- رسید پرداخت عوارض نوسازی اگر ساخت و ساز برای نوسازی بوده است.
- سند مالکیت رسمی.
- درخواست به شهردار برای اخذ دستور.
- ثبت شماره و تاریخ در دبیرخانه و تعیین زمان برای بازدید کارشناس دفتر فنی.
توجه داشته باشید که کارشناسان دفتر فنی و شهرداری از ساختمان تمام‌شده بازدید می کنند. و موارد زیر نیز مورد نیاز هست که به آنها اشاره میکنیم.
- بازدید کارشناس شهرداری از محل و تنظیم گزارش وضع موجود.
- فرم تکمیل‌شده گزارش عملیات روند اجرای ساختمان از سوی مهندس ناظر.
- بازدید کارشناس دفتر فنی شهرداری از محل.
نحوه تعیین تخلف و خلافی ملک
پس از اینکه مدارک پایان کار به شهرداری ارائه گردید، باید منتظر نظر کارشناس ماند. اگر ملک خلافی نداشته باشد، فعالبت زیادی دیگرباقی نمیماند. در این مرحله، ملک به قسمت محاسبات میرود که این قسمت شامل ارائه رسید عوارض، گزارش ناظر در مرحله اتمام و برگ اتمام بناست. برگ اتمام بنا شامل پیش‌نویس پایان کار و تأیید رئیس بازرسی است.
اما اگر ملک دارای تخلف ساختمانی باشد، در کمیسیون داخلی و در کمیسیون ماده 100 بررسی میشود. در این مدت، از مالک با درخواست کتبی میخواهند که ظرف 10 روز در این باره توضیح دهد و سپس درباره آن تصمیم میگیرند. پس از آن، تأیید رئیس بازرسی، معاون شهرسازی و شهرداری صادر و به دبیرخانه شهرداری منطقه تسلیم میشود.
گزارش تخلف عدم استحکام بنا
در این میان، اگر رأی کمیسیون ماده 100 مبنی بر جریمه باشد، به مالک جریمه تعلق میگیرد. و اگر مالک جریمه را پرداخت کند. عملیات تمدید پروانه ساختمان یا اخذ گواهی پایان کار ساختمان مالک انجام میگردد. اما اگر او جریمه را پرداخت نکند، پرونده به کمیسیون تجدید نظر ماده 100 ارجاع و رأی تخریب از سوی کمیسیون صادر میشود. حکم تخریب از سوی شهرداری به مالک ابلاغ میشود. و اگر ظرف 2 ماه قلع و قمع (تخریب) بنا صورت نگیرد، شهرداری رأساً اقدام و هزینه‌ها را از مالک دریافت می‌کند.
نحوه نظارت بر ساخت و ساز بدون پروانه و جواز
یکی از مهمترین وظایف مأموران شهرداری نظارت بر ساخت وسازها در شهر و جلوگیری از احداث بنای غیرمجاز است.
شهرداری برای انجام این وظایف خود، اختیارات زیادی دارد. مثلاً شهرداری بدون مراجعه به دادگاه حق جلوگیری از عملیات ساختمانی دارد. هرچند حق تخریب بنایی را که ساخته شده است را ندارد. اما شهرداری حق جلوگیری از عملیات ساختمانی بر خلاف پروانه ساختمانی را دارد و میتواند ادامه عملیات ساختمانی را از طریق مأموران شهرداری و در صورت نیاز به کمک نیروهای انتظامی متوقف کند .
علاوه بر این ممکن است شهرداری تمام اسباب و وسایل ساخت و ساز را جمع‌آوری کند. البته جمع‌آوری آلات و ادوات مورد استفاده در تخلف، فقط در صورتی امکان دارد که راه دیگری برای جلوگیری از ساختن بنای غیرمجاز نباشد. اگر این وسایل جمع شود به صورت امانت در اختیار شهرداری خواهد بود. تا پس از فراهم شدن شرایط قانونی احداث بنا، به صاحب ان مسترد شود.
منازعه اختلاف‌های مربوط به پارکینگ
- برای اینکه برای ساختمان جدید پروانه صادر شود یا اضافات ساختمانی مجوز بگیرد باید پارکینگ با رعایت مواردی در ساختمان پیش‌بینی شده باشد.
- حداکثر ارتفاع پارکینگ 3 متر و حداقل ارتفاع ورودی پارکینگ 1/8 متر باید باشد.
- رمپ پارکینگ که در فضای باز ساختمان پیش‌بینی شده است، جزو سطح زیربنا محسوب نخواهد شد.
- پارکینگ در زیر زمین جزو تراکم محسوب نخواهد شد.
- ورودی پارکینگ باید طوری در نظر گرفته شود که حتی‌الامکان نیاز به قطع درخت نباشد.
- پارکینگ در زیرزمین با پله یا آسانسور باید دارای دسترسی مستقیم طبقات باشد.
- شیب رمپ پارکینگ حداکثر 17درصد خواهد بود.
- فضایی که برای پارکینگ پیش‌بینی شده است باید به نحوی باشد که هر اتومبیل به طور مستقل به ابعاد 5 در 2/5 متر به علاوه فاصله مناسب برای مسیر حرکت بتواند داخل و خارج شود.
- در پارکینگهای ساختمانی تجارتی واقع در زیرزمین یا همکف باید فاصله مرکز به مرکز ستون‌ها حداقل 5/5 متر باشد.
- حداقل عرض رمپ برای دسترسی پارکینگ مسکونی 2/5 متر و در تجاری‌ها 3/5 متر است.
منبع مطلب : وبلاگ مهندس علی رفیعی
